۹نوع رایج کارآفرینی را بشناسید

در دنیای امروزی، کارآفرینی یکی از ارزشمند‌ترین مشاغل است. هرچند که دشوارهایی خاص خود را دارد اما از آنجایی که سهم مهمی در چرخه اقتصاد دارد، در مقایسه با سایر مشاغل اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر به کارآفرینی علاقه‌مندید یا به تازگی کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده‌اید و یا قصد توسعه کسب‌وکار خود را دارید، بی‌شک شناخت انواع کارآفرینی بخش مهمی از موفقیت شما را تضمین می‌کند. کارآفرینی انواع گوناگونی دارد که در این مقاله قصد داریم صرفاً ۹ نوع رایج کارآفرینی را باهم بررسی می‌کنیم.

با شناخت انواع مدل‌های کارآفرینی، بهتر می‌توانید نحوه مدیریت آن‌ها را تشخیص دهید و چالش‌های آن را از انتخاب نوع سرمایه‌گذاری گرفته تا شناسایی مخاطبان هدف رفع کنید. برای رسیدن به کارآفرینی مراحل مختلفی را باید بگذرانید که شناخت انواع کارآفرینی دروازه ورود به آن است. برای شروع آماده‌اید؟

انواع کارآفرینی چیست؟

خوشبختانه، اصول و مراحل اولیه کارآفرینی مثل شناسایی مشکل، داشتن ایده یا راهکار، ارائه طرح کسب‌وکار و… در بیشتر مدل‌های کارآفرینی یکسان است. نکته مهم کارآفرینی توجه به تفاوت‌های ظریفی است که بسته به نوع کسب‌وکارها وجود دارد.

به‌طور سنتی، کارآفرینی به چهار نوع اصلی طبقه‌بندی می‌شود: کسب‌وکارهای کوچک، استارت‌آپ‌های مقیاس‌پذیر، شرکت‌های بزرگ و کارآفرینی اجتماعی. در این مدل‌ها بیشترین تمرکز بر اصول راه‌اندازی یک کسب‌وکار یا شرکت است تا نوع و ویژگی‌های کارآفرینی. با این حال، همان‌طور که دنیا در حال تغییر است، کسب‌وکارها هم تغییر می‌کنند. این یعنی افراد ریسک‌پذیر و خلاق فرصت‌ و روش‌های زیادی برای نوآوری و کارآفرینی دارند.

با درنظرگرفتن این موضوع و صرف‌نظر از انواع چالش‌هایی که صاحبان کسب‌وکارها با آن مواجه می‌شوند، مدل‌های دیگری از کارآفرینی وجود دارد که با مهارت‌ها و ویژگی‌های شخصیتی کارآفرین تعریف می‌شود. درواقع روشی که کارآفرینان برای اداره کسب‌وکار خود انتخاب می‌کنند نوع کارآفرینی آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند. برای درک بهتر در ادامه به معرفی مدل‌های رایج آن می‌پردازیم.

۹ نوع رایج کارآفرینی

۱.  کارآفرینی کسب‌وکارهای کوچک

این نوع کارآفرینی به هر نوع کسب‌وکار کوچکی اطلاق می‌شود که صاحبان آن قصد گسترش یا فرانچایز کردن آن را نداشته باشند. برای مثال، اگر قصد راه‌اندازی یک کارگاه تولیدی، مزون یا آموزشگاه را داشته باشید، هدف شما صرفاً راه‌اندازی کسب‌وکار کوچکی است که بتوانید آن را با استخدام چند کارمند بومی یا اعضای خانواده اداره کنید. بنابراین برای تأمین سرمایه آن نیز از منابع مالی خود استفاده می‌کنید.

در این نوع کارآفرینی، درآمد و سود کارآفرینان منوط به سود یا آورده‌های مالی شرکت یا کسب‌وکار است. 

۲. کارآفرینی استارت‌آپی مقیاس‌پذیر

استارت‌آپ‌های مقیاس‌پذیر سهم مهمی در تغییر دنیا دارند و اساس کارآفرینی آن بر چگونگی ایجاد کسب‌وکاری است که هم تکرارپذیر و هم مقیاس‌پذیر باشد (فروش بیشتر با منابع کمتر). در این نوع کارآفرینی از همان ابتدا هدف گسترش سریع کسب‌وکار و بازگشت سودهای کلان است. بسیاری از استارت‌آپ‌های مقیاس‌پذیر روایت مشابهی دارند که چطور با ایده‌ای ساده شروع و با سرسختی کارآفرینان و حمایت سرمایه‌گذاران به دستاوردهای بزرگی رسیده‌اند. آمازون، گوگل و اپل همگی نمونه‎‌هایی از استارت‌آپ‌های مقیاس‌پذیر هستند که دنیا را تغییر داده‌اند.

برای ایجاد یک استارتآاپ موفق و مقیاس‌پذیر، باید به مقدار پولی که دارید (که اغلب به‌وسیلۀ سرمایه‌گذاران خطرپذیر تأمین می‌شود) و منابع انسانی کسب‌وکار خود توجه کنید. کلید راه‌اندازی این نوع کسب‌وکار، داشتن برنامه‌های بلندمدت برای سودآوری و با روش‌های زودبازده است که هم به‌نفع سرمایه‌گذاران است و هم کارآفرینان.

۳. کارآفرینی داخلی

کارآفرین داخلی یا درون‌سازمانی، برخلاف دیگر کارآفرینان که بنیان‌گذار، طراح و مدیر کسب‌وکار هستند، کارمند خودانگیخته و عمل‌گرایی است که خارج از چارچوب فکر می‌کند و به‌عنوان کارآفرین در یک سازمان یا شرکت کار می‌کند. کارآفرینی داخلی، برای تشویق و حمایت کارمندانی که دارای روحیه کارآفرینی هستند، بهترین روش است.

کارآفرینی داخلی، امروزه بهترین استراتژی برای افزایش مشارکت، بهره‌وری و مدیریت مشارکتی کارمندان در شرکت‌هاست.

۹ نوع رایج کارآفرینی

۴. کارآفرینی شرکت‌های بزرگ

منظور از کارآفرینی شرکت‌های بزرگ، ایجاد و توسعه کسب‌وکارهایی است که بتوانند در بازارهای بین‌المللی حضور یابند. شرکت‌هایی مانند دیزنی، گوگل، تویوتا و مایکروسافت نمونه‌هایی از آن هستند که چرخۀ عمر محدودی دارند. ویژگی اصلی این نوع کارآفرینی ادامه نوآوری و ارائه محصولات جدید به مصرف‌کنندگان است.

درواقع در این نوع کارآفرینی کسب‌وکار جدیدی راه‌اندازی نمی‌شود، بلکه هدف خلق محصولات جدید یا گسترش کسب‌وکار با افزودن شرکت‌های تابعه یا کسب‌وکارهای کوچک‌تر است (مانند زمانی که فیسبوک اینستاگرام و واتس‌اپ را خرید). به‌طورکلی، این مدل کارآفرینی بر دستیابی به بازارهای جدید، گسترش پایگاه مشتریان و رشد کسب‌وکار از طریق سایت‌های شرکت جدید متمرکز است.

یکی دیگر از مؤلفه‌های کارآفرینی شرکت‌های بزرگ، تعهد به ایجاد فرهنگ رشد در شرکت است که تضمین می‌کند با گسترش شرکت، همه کارکنان نیز رشد می‌کنند.

۵. کارآفرینی تقلیدی

کارآفرینی تقلیدی که به آن کارآفرینی پذیرنده نیز می‌گویند، به کارآفرینی گفته می‌شود که از دیگر کارآفرینان نوآور موفق تقلید می‌کند و کسب‌وکاری مشابه آنان راه‌اندازی می‌کند. در کارآفرینی تقلیدی ریسک‌های مالی بسیار کم و منابع آن محدود است.

اگر قصد دارید از کارآفرینی تقلیدی استفاده و ایده‌ای را کپی ‌کنید، روش‌هایی برای ارتقای آن بیابید. با توجه به اشتباهات دیگران و یافتن راه‌های خلاقانه برای بهتر کردن یک کسب‌وکار، شما می‌توانید به کمک این روش به کارآفرین پردرآمدی شوید.

۶. کارآفرینی نوآورانه

کارآفرینان نوآور، همان‌طور که از نام آن پیداست، دائماً در تلاش هستند تا به ایده‌های جدید بعدی برسند. اگر ایده‌های پیشگامانه‌ای دربارۀ چگونگی راه‌اندازی یک کسب‌وکار یا خدمات و محصولات خاصی دارید که می‌توانند به سرمایه‌گ‌ذاری تجاری تبدیل شوند، ممکن است یک کارآفرین نوآور باشید.

به‌عنوان یک مبتکر، می‌دانید که همیشه باید از شرایط فعلی بازار آگاه باشید تا راه‌های اصلی و خلاقانه برای برهم زدن آن‌ها پیدا کنید. در کار آفرینی نوآورانه علاوه‌بر ایده‌های نوآورانه توسعه محصول به روش‌های نوینی که کسب‌وکار با آن اداره می‌شود نیز اشاره دارد. در کل کارآفرینی نوآورانه موجب تغییر وضعیت موجود و از بین بردن مرزها می‌شود.

۷. کارآفرینی خریدار

احتمالاً این جمله را شنیده‌اید که می‌گویند: «پول، پول می‌آورد». این جمله مصداقی برای کارآفرینان خریدار است. یک کارآفرین خریدار به جای اینکه بفهمد چگونه برای تجارت پول جمع‌آوری کند، شرکت‌های در حال توسعه یا باسابقه را خریداری و به آن‌ها کمک می‌کند تا پیشرفت کنند.

برخلاف سرمایه‌گذاران که فقط سرمایه را در اختیار کارآفرینان می‌گذارند، در کارآفرینی خریدار، هم فرد کارآفرین و هم سرمایه‌اش در خدمت کسب‌وکار است. شاید کارآفرینان خریدار، در مقطعی رهبری کسب‌وکارشان را به شخص دیگری واگذار کنند، اما همیشه نقش فعالی، در کسب‌وکارهایی که خریداری می‌کنند، دارند.

۸. کارآفرینی محقق

در کارآفرینی محقق، کارآفرینان بر واقعیت‌ها، داده‌ها و این باور تکیه می‌کنند که با تحقیقات علمی و دانش صحیح احتمال موفقیت بیشتری خواهند داشت. کارآفرینان در این نوع کارآفرینی، با تمرکز بر تحقیقات علمی و توسعه فناوری، تلاش می‌کنند تا نوآوری‌هایی جدید را به بازار عرضه و برای حل مسائل و بهبود وضعیت فعلی تلاش کنند.

به برنده جایزه نوبل و فیزیکدان، تئودور هانش، کارآفرین محققی که یکی از بنیانگذاران MenloSystems است، نگاهی بیندازید که چطور از فناوری فرکانس نوری خود برای تولید محصولات بازاری استفاده کرده است.

۹. کارآفرینی اجتماعی

کارآفرینان اجتماعی نوآورانی هستند که هدف اصلی آن‌ها ایجاد محصولات و خدماتی است که هم به نفع دنیا باشد و هم خودشان. کارآفرینی اجتماعی به شرکت های غیرانتفاعی، انتفاعی یا ترکیبی مربوط می‌شود که متعهد به تغییرات اجتماعی یا محیطی هستند. برخی از نمونه‌های آن شامل برنامه‌های آموزشی، مؤسسات مالی خرد و شرکت‌هایی است که خدمات بانکی را در کشورهای توسعه نیافته ارائه می‌کنند.

کفش تامز از پیشگامان کارآفرینی اجتماعی است که در سال ۲۰۰۶ مدل فروش یک‌به‌یک را ارائه کرد که به‌ازای هر جفت کفش فروخته شده، یک جفت کفش به کودک نیازمند می‌داد. آنچه کارآفرینی اجتماعی را از انواع دیگر جدا می‌کند، معیارهای آن‌ها برای موفقیت است، به این معنا که هدف صرفاً سود نیست، بلکه تأثیرگذاری اجتماعی است.

جمع‌بندی

کارآفرینی اقسام گوناگونی دارد. شناخت انواع کارآفرینی منجر به فهم درست کارآفرینی می‌شود. در این مقاله سعی کردیم ۹ نوع رایج کارآفرینی را از منظر نوع روش مدیریت کسب‌وکارها بررسی کنیم. هرکدام از این نه نوع رایج کارآفرینی مزایا و شرایط مختص خودشان را دارند. درواقع همان‌طور که گفتیم آنچه انواع کارآفرینی را از هم متمایز می‌کند، روش ادارۀ آن است.

برای شروع کارآفرینی هیچ‌وقت دیر نیست. مهم این است که روزی شهامت پذیرش چالش‌های آن را آگاهانه بپذیریم و با شور و اشتیاق خاص کارآفرینی اقدام به راه‌اندازی کسب‌وکار خود کنیم.

یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های کارآفرینی آموزش، جذب سرمایه‌گذار و برخورداری از محیطی حرفه‌ای با امکانات ویژه است. اگر از دسته افرادی هستید که به‌دلیل نداشتن شرایط مناسب، کارآفرینی خود را به تعویق می‌اندازید اکنون زمان آن فرارسیده است که به کمک مرکز نوآوری کندو اقدام کنید و به جمع کارآفرینان بپیوندید.

نظر شما چیست؟ دوست دارید در دسته کدام نوع از کارآفرینان قرار بگیرید؟ لطفاً نظرات خود را در انتهای این مقاله برای ما بنویسید.