از روش‌های حتمی ایده‌یابی تا ارزیابی آن

وقتی صحبت از چگونگی ایده‌یابی برای راه‌اندازی استارت‌آپ‌ می‌کنیم، اغلب اولین توصیه‌ای که می‌شنویم، برگزاری جلسات طوفان فکری یا در حالت بهتر ترکیب دو ایده باهم و خلق ایده‌ای جدید است. اما آیا واقعاً روشی مطمئن یا چارچوب مشخص‌شده‌ای برای این کار وجود ندارد؟

متأسفانه، ما هیچ‌وقت با توصیه‌ و جلسۀ طوفان فکری نمی‌توانیم اصول چگونگی یافتن ایده‌های استارت‌آپی را به‌دست بیاریم. ما به چارچوب‌هایی نیاز داریم که بتوانیم به‌واسطۀ آن‌ها استارتاپ خودمان را اره‌اندازی کنیم.

وقتی برای ایده‌پردازی چارچوب داشته باشیم، ناخودآگاه ایده‌ای که کاربردی و اصولی باشد، به دست می‌آوریم. درست است که هیچ‌وقت نمی‌توانیم به‌صرف یافتن ایده مناسب موفقیت استارتاپ را با اطمینان صددرصدی پیش‌بینی کنیم؛ اما طبق نظر بیشتر سرمایه‌گذاران خطرپذیر استارت‌آپ‌هایی که با استفاده از استراتژی‌های ایده‌یابی کارشان را آغاز کردند، در ادامه بهترین عملکرد را داشته‌اند.

در این مقاله قصد داریم راجع‌به چارچوب‌های فکری ایده‌یابی و نکات ارزیابی آن صحبت کنیم تا به‌شیوه‌ای مطمئن ایده‌های خود را بررسی و ارزیابی کنید. لطفاً تا انتها همراه ما باشید.

１.  تناسب بین مهارت، ایده و بازار

یکی از راهکارهای خوب یافتن ایده استارتاپی توجه به مهارت، تخصص و روابط منحصربه‌فرد خودتان است. اینکه چطور می‌توانید از توانمندی و استعدادتان برای ساخت یا طراحی یک محصول استفاده کنید. راه‌اندازی استارتاپی که حول توانمندی شخصی و مزیت‌های منحصربه‌فرد و متناسب با نیاز بازار باشد، موجب کامیابی است.

بعد از اینکه به‌عنوان مؤسس و بنیان‌گذار به ویژگی و امکانات و شرایط خود فکر و آن‌ها را یادداشت کردید، در قدم بعدی به این موضوع توجه می‌کنید که شما چه نوع محصول یا خدماتی را متناسب با امتیازهای فردی خود می‌توانید ارائه دهید، آن‌ها را یادداشت کنید.

پل آلن و بیل گیتس، بنیان‌گذاران مایکروسافت، هردو مهارت خیلی خوبی در برنامه‌نویسی داشتند و دقیقاً با توجه به این مزیت فردی خودشان و نیاز بازار استارت‌آپی را راه‌اندازی کردند و در آن خوش درخشیدند.

２.  تمرکز بر مشکل شخصی

خیلی از ما بر این باور هستیم که برای راه‌اندازی استارت‌آپ باید بر مشکلات دیگران تمرکز کنیم. در حالی که خیلی از استارت‌آپ‌های موفق بر اساس نیاز شخصی و تمرکز بر مشکل فردی ایجاد شده‌اند.

فرقی نمی‌کند شاغل باشید یا دانشجو، وقتی به مشکلات مختلفی که در زندگی شخصی و حرفه ای خود دارید فکر کنید و محصولاتی را که می توانند این مشکلات را حل کنند، آن وقت می‌توانید برای آن راهکاری که عمومیت داشته باشد بیابید.

اگر فکر می‌کنید مشکل مهمی در زندگی خود ندارید تا بتوانید برای حل آن به ایده‌های جدید فکر کنید، سعی کنید با تغییر شرایط، خود را در موقعیت های مختلفی قرار دهید تا مشکلات جدیدی را تجربه کنید.

مثلاً در شرکت جدیدی کار کنید یا چالش‌ جدیدی در زندگی خود ایجاد کنید. صرفاً با کنجکاوبودن و داشتن یک زندگی روتین نمی‌توانید به ایده‌های استارت آپی دست یابید.

３.  توجه به علایق

بنیان‌گذارانی که با توجه به اشتیاق و علاقۀ خود استارتاپی را راه‌اندازی می‌کنند با همۀ فراز و نشیب‌های آن مصمم و متعهد باقی می‌مانند.

برای یافتن ایده‌ای که به آن علاقه‌مند باشید، به حوزه یا صنعتی فکر کنید که دوست دارید تا یک دهۀ آینده در آن کار کنید، حتی اگر نتیجه‌بخش نباشد. سپس، سعی کنید برای ارائۀ محصول یا خدمات مرتبط با آن ایده‌پردازی کنید.

برای مثال، اگر به فناوری واقعیت مجازی (VR) علاقه‌مند هستید، به خدمات یا محصولاتی فکر کنید که بتوانید آن را توسعه دهید.

البته به یاد داشته باشید که هر علاقه‌ای منجر به راه‌اندازی کسب‌وکار نمی‌شود، پس حتماً به روش طوفان فکری مطمئن شوید که به محدودیت‌های ایدۀ خود واقف هستید.

４.  ‌به‌روزبودن ایده

برای یافتن ایده‌های استارتاپی به فناوری روز یا فرصت‌های جدید توجه کنید. وقتی کرونا شیوع یافت، ایده‌های استارتاپی موفقی در سراسر دنیا شکل گرفت.

کرونا باعث شد چالش‌های جدیدی در زندگی ما به وجود بیاید و زندگی‌مان از حالت عادی و روتین خود خارج شود.

در طول همه‌گیری، بسیاری از شرکت‌ها اپلیکیشن‌هایی را برای انجام کارها طراحی کردند، خیلی‌ها به کسب‌وکارهای اینترنتی روی آوردند. مثلاً بلوبانک، اولین بانکی بود که تمام خدمات بانک‌ها را به‌صورت مجازی به مشتریان ارائه داد.

اگر از رویکرد بالا به پایین برای ایجاد یک کسب‌وکار فناوری‌محور استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که اجراشدنی است. چراکه در غیر این صورت، ممکن است چیزی را بسازید یا ارائه دهید که تناسبی با حقیقت و بازار موجود ندارد.

５.  آینده‌نگری استراتژیک

آینده‌نگری استراتژیک یعنی پیش‌بینی آگاهانۀ آینده. برای استفاده از رویکرد آینده‌نگاری استراتژیک در یافتن ایدۀ استارت‌آپی، به روندهای تکراری گذشته نگاه کنید و به این فکر کنید که چگونه می‌توانند در آینده اثربخش باشند.

این نوع ایده‌پردازی در حوزه‌های خاصی مثل فناوری کاربرد دارد. در حال حاضر درباره هوش مصنوعی و تغییراتی که در زندگی ما ایجاد خواهد کرد پیش‌بینی‌های متعددی می‌شود.

６.  ‌استفاده از قانون ۱۰ برابر

کاربرد قانون ۱۰برابر در ایده‌یابی بدین معناست که محصولی را ۱۰برابر آسان‌تر، ۱۰برابر سریع‌تر، ۱۰برابر جذاب‌تر، یا ۱۰برابر با تجربۀ کاربری بهتر ارائه دهید.

بنابراین، برای یافتن ایده‌های استارتاپی از این طریق، به چیزهایی که از قبل وجود دارند بنگرید، سپس به راهکارهایی بیندیشید که بتوانید آن‌ها را به روشی بهتر ارتقا دهید.

‌چگونه ایده‌های استارت‌آپی را ارزیابی کنیم؟

بعد از اینکه ایده‌های استارت‌آپی مناسب را شناسایی کردید، گام بعدی ارزیابی آن‌هاست. این ارزیابی به شما کمک می‌کند تا آن‌ها را بر اساس کیفیت و قابلیتشان رتبه‌بندی کنید.

پیش از آنکه به سراغ اجرایی کردن ایده بروید بهتر است این سؤالات را برای ارزیابی بهتر از خود بپرسید:

آیا قابلیت اجرا دارد؟

یکی از ویژگی‌های مهم ایده‌های استارتاپ‌های موفق این است که  بنیان‌گذاران آن محصولی را ارائه می‌دهند که خود  توانایی ساخت آن را دارند.

بنابراین، حتی اگر ایدۀ خوبی شناسایی کرده باشید، ولی توانایی و مهارت ساخت آن را نداشته باشید، هیچ ارزشی ندارد.

‌چه کسی به محصول شما نیاز دارد؟

یکی دیگر از ویژگی‌های ایدۀ استارتاپ‌های موفق این است که مشکل حداقل افراد را حل می‌کند یا به عبارت دیگر حداقل تقاضا برای آن وجود دارد.

اگر افراد به اندازه کافی به محصول شما رغبت نداشته باشند، به احتمال زیاد قبل از اینکه فرصتی برای توسعه محصول در روزهای اولیه داشته باشید، آن را پس می‌زنند.

 شرایط بازار چقدر مهیاست؟

هر چقدر هم ایدۀ استارتاپی شما نوآورانه و بکر باشد، اما بازاری برای توسعه آن نباشد، ارزشی ایجاد نمی‌کند. حتی اگر تعداد محدودی  خواهان محصول یا خدمات شما را باشند، باید مطمئن شوید که پس از توسعه، افراد بیشتری خواهان آن هستند.

یک روش خوب برای ارزیابی اینکه آیا ایده شما جای رشد دارد یا خیر، این است که به صنعتی که حول آن است دقت کنید.

برای مثال، در حال حاضر، ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری‌های دیجیتال صنعت بزرگی‌اند، بنابراین ایده‌های جدیدی که حول محور آن‌هاست، ممکن است در آینده نزدیک توسعه یابند.

‌آیا ایدۀ شما تازگی دارد؟

اگر ایدۀ شما ارائۀ محصول یا خدمتی است که به‌دلیل یک فناوری یا موقعیت جدید متداول شده، یعنی مسیر شما با موفقیت همراه است. به‌ویژه اگر اولین کسی باشید که آن را به بازار عرضه می‌کند.

آیا راهکار و ایدۀ شما نیاز حال حاضر است؟

آخرین توصیۀ ما برای ارزیابی ایده‌های استارت‌آپی‌تان این است که تصور کنید در چند سال آینده زندگی می‌کنید. آیا به محصولی که الان در ذهن دارید باز هم نیاز دارید یا خیر. اگر پاسخ مثبت است، می‌توانید به مراحل بعدی ایده‌تان فکر کنید.

در پایان، به یاد داشته باشید که درست است که سال‌ها فرصت دارید تا استارت‌آپ خود را رشد و توسعه دهید، اما جامعه هر روز در حال تغییر است، بنابراین در به‌کارگیری ایده‌ها نیز از رویکرد آینده‌نگری استراتژیک که در این مقاله به آن اشاره کردیم، بهره بگیرید!

از اینکه تا پایان این مقاله با مرکز نوآوری کندو همراه بودید متشکریم. لطفاً نظر و سؤالات خود را در ادامۀ همین مقاله با ما درمیان بگذارید.